डा. केदार कार्की। पछिल्लो समय नेपालमा पुनः व्यवस्था परिवर्तनको बहस सुरु भएको छ । सामाजिक सञ्जाल र घरघरमा राजतन्त्र आउनैपर्छ, आउनु नै हुँदैन र छिमेकी मुलुकले जस्तो परिस्थिति निर्धारण गर्छ, सोहीअनुसार हुन्छ भन्नेजस्ता विभिन्न अभिव्यक्ति सार्वजनिक हुन थालेका छन् ।नेपालमा फेरि एकपटक राजनीतिक उथलपुथल बढेको छ। यसपटकको लडाइँ राजनीतिक दलहरू बीचको होइन, राजतन्त्र र लोकतन्त्र […]

डा. केदार कार्की। पछिल्लो १७ वर्षमा नेपालमा १४ वटा सरकार परिवर्तन भएका छन्। लोकतन्त्रको जीवन्तता कायम राख्न राजनीतिक स्थिरता, लोकतान्त्रिक स्थिरता, लोकतान्त्रिक संस्थाहरूको कार्यप्रणाली, नेताहरूको नेतृत्व, जनताको सहभागिता सबै आवश्यक छन् तर नेपालका राजनीतिक दलहरू लोकतन्त्रको सौन्दर्य कायम राख्न असफल भएका छन्। एकअर्काको विरोध गर्न, एकअर्कालाई हराउन र सरकारमा रहन उनीहरू शक्ति समीकरणमा अल्झिएका छन्। […]

डा. केदार कार्की। ईसापूर्व चौथो शताब्दीमा प्लेटोले लोकतन्त्रलाई यी शब्दहरूले सजाएका थिए। यस महान दार्शनिकको विचार थियो कि लोकतन्त्र सुशासनको लागि उपयुक्त प्रणाली होइन। उनले लोकतन्त्रलाई भिडतन्त्रको रूपमा व्याख्या गरे किनभने यस प्रणालीमा सक्षम र बुद्धिमान मानिसहरूले भन्दा अयोग्य भिडले शासन गर्छ। प्लेटोका अनुसार, सबैभन्दा राम्रो शासन प्रणाली अभिजात वर्ग हो। उनका अनुसार, अभिजात वर्गमा, […]

डा. केदार कार्की। लोकतन्त्र अन्य राज्य प्रणालीहरू भन्दा राम्रो छ किनकि यो जनताको शासन हो। विश्वले विगतका तीता अनुभवहरूबाट सिकेर लोकतान्त्रिक प्रणालीलाई जन्म दिएको छ। धेरै साना–ठूला क्रान्तिहरूबाट जन्मिए पनि, आधुनिक संसदीय लोकतन्त्र विश्वमा धेरै सुस्त गतिमा विकसित भएको छ। यी पनि जनताको इच्छालाई प्रतिनिधित्व गर्ने यस प्रणालीका केही आधारभूत विशेषताहरू हुन सक्छन्। १. शक्ति […]

डा. केदार कार्की ।  नेपालमा राजतन्त्रको पुनरागमनको बारेमा छलफल फेरि एकपटक तीव्र हुन थालेको छ। वास्तवमा, हालै पूर्व राजा ज्ञानेन्द्र शाहका समर्थकहरूले काठमाडौंमा विशाल जुलुसहरू आयोजना गरे र फेरि एक पटक राजतन्त्र पुनस्र्थापनाको माग गरे। यी ¥यालीहरूमा, “नारायणहिटी खाली गर, हाम्रो राजा आउनुहुन्छ“ भन्ने अर्थ लाग्छ, राजाको दरबार खाली गर, राजा फर्किए, आदि जस्ता नाराहरू […]