साक्षरता अर्थात् संसारसँगै आफैंले आफैंलाई हेर्ने आँखा

आज विश्व साक्षरता दिवस । यो दिवस सन् १९६५ बाट युनेस्कोले हरेक वर्षको ८ सेप्टेम्बरमा मनाउने घोषणा गरेको थियो । विश्वभर शैक्षिक संघ संस्थाहरूले साक्षरता दिवसलाई आ९आफ्नै तरिकाले मनाउने गर्दछन् । संसारमा भएका सम्पूर्ण मानिसहरू साक्षर हुन पाउनु उनीहरूको नैसर्गिक अधिकार हो भने यसको लागि काम गर्नु हरेक राज्यको दायित्व पनि हो । मानवलाई साक्षरताले […]

विदेश जाने रहरको लहर

हरेक नेपाली बिदेश गए जस्तै मलाई पनि विदेश जाने रहरको लहर नपलाएको भने होइन । बिदेश भन्ने बित्तिकै मेरो मनमा टन्नै पैसा कमाइन्छ,बोटमा नै पैसा फल्छ भन्ने थियो । मैले कक्षा १० पढि सकेपछि विदेश जान्छु भनेर पासपोर्ट बनाए,अफ्सोच मैले विदेश जान पाईन,मलाई घरबाटै विदेश जान बन्देज लगाइयो,तर मलाई अझै विदेश जाने रहर भने हराएको […]

रक्सी छाेडेकाे थिएँ,हिजाे अलिकति पिएँ …

साठिको दशकको पहिलो बर्षहरुमा हामी केही युवा साथिहरु म,रबिन्द्र दाहाल(प्रलय),बिक्रम पबन परियार,कल्पना तमाङ्(प्रकृति)।र केही अरु साथिहरु रामेछापमा युवा जोश,युवा जागर र युवा उर्जाका साथ रामेछापको साहित्यमा एउटा हस्तक्षेपकारी भूमिका निर्बाह गर्न सामुहिक रुपमै अग्रसर भएका थियौ । तथापी हामीलाई त्यो साहित्यिक युवा जोश र उर्जालाई एउटा मियोको रुपमा अगाडी बढाउनका लागि।त्यो साहित्यिक चेतनालाई अझ मूखर […]

सङ्कटमा ईश्वर – नबीन गाउँले

ईश्वरहरु अाफैभित्र हराएको भयानक गति सल्किरहेकाे देखेकाे छु याे असत्य महा समरभित्र चुली अभियान पाेखिदै गइरहेको छ अनेकौं वासनाहरु इन्द्रेणी रङझै याे देखिएको समयमा सम्भाेगकाे निम्ठाे अभियान लिएर ईश्वर अाफै अाफ्नाे अस्तित्व दाबी गर्न हतार हतार गर्भाधानकाे नाटक मञ्चन गरिरहेकाे छ ईश्वरहरु अाफ्नै विधि र बिधानसग अभीष्टताकाे स्वप्नता बाेकेर सत्ता स्थापनाकाे हठात् लालसामा किन लामबद्ध […]

आमाको माया

जन्म दिने आमा सबैको प्रिय हुन्छन्, पक्कै पनि यो भनिरहन पर्दैन होला। आमा पृथ्वी हुन्, आमा प्रकृति हुन् । आमालाई माया गर्ने सबै हुन्छन् तर आमालाई अपहेलना र तिरस्कार नगर्नेको पनि कमी छैन यस संसारमा । हामी सानामा भन्थ्यौंं पृथ्वीभन्दा ठूली आमा । नेपोलयिन बोनापर्टले भनेका छन्–‘मलाई असल आमा देऊ, म तिमीलाई असल राष्ट्र दिन्छु […]

कविताको शिर्षक – हामी नारी

दबाब,अभाव अनि पिँंडामा हामी नारी चाहिन्छ हामिलाइ साथ सबैको बराबरी जस्तो सुकै परिस्थितिलाई पनि सामना गर्न सक्ने यो सृष्टिको रचना गर्ने हामी नारी । अनेकौं दुख अनि कष्ट सहने हामि नारी छ हाम्रो यो समाजमा धेरै जिम्मेवारी सुन्दर परिवार अनि समाज बनाउन तन मनले लागिरहने हामी नारी । यो एक्काइसौं शताब्दीमा पनि पछि छौ हामी […]

त्यागकाे एउटा संकथन-कवि नवीन गाउँले

म एक्लाे थिए निराशताकाे झुण्डमा फेरि तिम्रो रंगहीन सिउदाे चुमे फगत झ्याउकीरीहरुसग चिसाे चिसिएकाे सडकमा लतारिएका समयकाे मन्जिलहरुसग तिर्खाएकाे हृदय बाेकेर प्रभुत्वमा अाफैलाई जलाए स्वप्न समयलाई भिरेर निर्बश्त्रताकाे कुटिल तिम्रो षड्यन्त्रहरुसग माैन समर्थन गरिरहे निराशताकाे त्याे झुण्डमा फेरि तिम्राे उहीँ रंगहीन सिउदाे चुमे कुटिल जस्तै लाग्ने धुवाहरुमा त्याे असभ्यहरुकाे सहर खैर एकतमासले शीतयुद्धहरु त भइरहेकै […]

नवीन गाउँलेकाे बलशाली कबिता

भित्ताहरुमा भाेग भाेगहरुले मेराे हृदयकाे अात्मदहमा सारङ्गीलेझै रेटिदिएपछि कथित कबिहरुलेझै कहाँ गाउन सक्छु म कबिताकाे जुन राग हाे मलाई थाहा छ तिम्रो सौर्न्दर्य शास्त्रहरुकाे तिम्रो गुलाबी शैलीहरुमा मेराे जैविक कथाहथरुले तिम्राे उपल्लाे बौद्धिकताहरुमा अप्राकृतिक गठबन्धन?भैगाे समर्पणका याेगहरु जाेड्न कदापी नयाँ भाष्यहरु दिन सक्ने छैन अाकर्षक शब्दहरुकाे बयानमा, बिल्कुल तिम्रो उत्तरअाधुनिक हाे कि पहिचान र मिथकहरुकाे […]

१२ जना नेपाली छोरीहरुले जन्माएका आमाहरु कृति बजारमा

नेपाल बाहिर बसोबास गरिरहेका १२ जान नेपाली छोरीहरुले जन्माएका आमाहरु नामको पुस्तकको भदौ २७ गते प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा लोकार्पण गरिएको छ । यस पुस्तकमा आमाहरूको जीवन कथा समेटिएको छ । पुस्तकमा आमाहरुले जीवनमा भोगेका विविध पक्षबारे प्रस्तुत गरिएको छ । पुस्तकमा आमाहरुले देखेका, भोगेका र बाँचेको समाजको कथा व्यथालाई उग्दारित गरिएको छ । बाह्र जना आमाहरुको […]

कवि नवीन गाउँलेको दुइ कविता

भद्दा मजाक पाब्लो नेरुदा आफ्नो अतिप्रिय कुकुरको मृत घोषणा गरिरहेका थिए त्यस बखत घरको अघिल्तिर सुनसान बगैंचाको कुनै कुनामा भावुक भएर आफ्नो अति प्रिय कुकुरको पार्थिक शरीर गाडिरहदा छेवैमा जीवनको कुरुपता माथि पाब्लो नेरुदा शिर झुकाउदै आफ्नो अती प्रिय कुकुरको खातिर फ्याकिदिदै थिए एक सम्मोहनको भद्दा सलाम पनि आफ्नो अति प्रिय कुकुरमाथि गढेर बसेको हृदयमा […]