शिक्षामा बिभेदिकरणकाे एउटा रुप

सत्य र अालाेचनात्मकता रुखाे हुन्छ,त्यसलाई स्वीकार गर्न नसक्ने मूर्ख हाे । _ महात्मा गान्धी अबिभाबकले शिक्षकलाई गाली गर्नुकाे अर्थ उनिहरु प्रतिकाे द्धेष हाेइन,बिश्वास हाे।शिक्षकले चाहे गर्न सक्छन् भन्ने भावना हाे।त्यहीँ भाबनाकै कारण अबिभाबकहरुले शिक्षक प्रती अाैला उठाएका हुन्।शिक्षकले मेहनत गर्याे भने अलिकति भएपनि राम्रो गर्न काेशिष गर्याे भने केही हुन्छ भन्ने बिश्वास छ अबिभाबकमा।तर दुर्भाग्य […]

विचारको उच्चताबाेध र सफल प्रयाेग

कुनै पनि विचार वा दर्शन(फिलाेसफी) मूलत:कुनै पनि राज्य तथा समाजलाई गति दिन वा समाजमा भएका थुप्रै बहुअायामिक महत्वकांक्षाहरुलाई सम्बाेधन गर्नका लागि।सजिलाे हाेस् भनेर स्थापित गरेका हुन्छन्। बिशेषत:ती बिचार र दर्शनहरुले लामाे समयकाे कालखण्डरुमा समाज सँगै राज्यकाे बिकाशक्रमलाई कसरी जाेडेर हेर्न सक्छ।र त्यसले समाजकाे गतिलाई बृहत्तर हितमा लानकाे लागि समयअनुकुल काम गर्न सकेकाे छकि?छैन भन्ने कुराले […]

सन्दर्भ : लोकतन्त्रवादी आदिवासी जनजाति अधिबेशनमा रामेछाप काङ्ग्रेसको किचलो

नेपाली काङ्ग्रेस सम्बद्ध लोकतन्त्रवादि आदिवासी जनजाति महासंघको केन्द्रिय अधिबेशन असार ११ गतेदेखि चलिरहेको छ । नेतृत्वमा पुग्ने अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा र आफ्नो टिमको हनुमान खोज्ने क्रम पनि जारी हुनुपर्छ । नेपाली काङ्ग्रेसको भातृ सस्थाहरुको अधिबेशन नभएको र टिके प्रथाले जरा गाडेको एक दशक नाघिसक्यो र अरु थप मलजल गर्ने र टिके प्रथालाई नै निरन्तरता दिने र […]

छोराछोरीलाई पैसा (सम्पति) होइन असल संस्कार दिऔं

पैसा (सम्पति) शब्द ल्याटिन शब्द मोनेटाबाट व्युत्पन्न भएको हो जसको अर्थ “सिक्का” मार्फत फ्रान्सेली मोनाई हो। ल्याटिन शब्द रोमको सात पहाडहरू मध्ये एक क्यापिटोलिनमा रहेको जुनोको मन्दिरबाट आएको मानिन्छ । पुरातन संसारमा, जुनो अक्सर पैसा संग सम्बन्धित थियो । रोममा जुनो मोनेटाको मन्दिर प्राचीन रोमको टकसाल अवस्थित थियो। “जुनो” नाम Etruscan देवी Uni र “Moneta” ल्याटिन शब्द “monere” (सम्झना, चेतावनी वा निर्देशन) वा ग्रीक शब्द “Moneres” बाट आएको विभिन्न अध्ययनहरुले बताउँदै आएका छन् । सम्पत्ति (पैसा) एक्काइसौं शताब्दीमा मानव जीवनका लागि जल, तेज, पृथ्वी, वायु र आकाश पछिको छैटौं इन्द्रियको रुपमा लिने गरेको पाइन्छ । ऐले सम्पति यानिकी पैसा विना जीवन नै अधुरो र अन्धकार हुन्छ भनेर हामीले श्रवण गर्दै आएका छौं । पाँच इन्द्रियलाई चलाउने नै सम्पत्ति हो भनेर भनिन्छ । धनकी देवी लक्ष्मी […]

नेपाली काँग्रेसको महासमिति बैठक र हिन्दु धर्मबारे निरर्थक बहस

नेपाली काँग्रेसको लाखौं नेताकार्यकर्ताहरुको व्यग्र प्रतीक्षा पश्चात यतिखेर नेपाली काँग्रेस यहि फागुन सात गतेदेखि दश गतेसम्म महासमिति बैठकमा छ । नेपाली काँग्रेसको नीति अधिबेशनका रूपमा पनि यसलाइ लैजाने प्रयत्नको रूपमा लिनु सान्दर्भिक होला । नेपाली काँग्रेसका आम कार्यकर्ताहरु फागुन ७ देखि १० गतेसम्म भैरहेको यो महासमितिको बैठकलाई नजिकैबाट नियाली रहेका छन् । नेपाली काँग्रेसले आफ्नो […]

मञ्जु श्री सम्वत सोनाम ल्होछार र हामी जनजातिहरू

मञ्जु श्री सम्वत २८६० औ सोनाम ल्होछार सुभारम्भ भर्खरै भएको छ देश विदेशमा रहनु भएको सम्पूर्ण तामाङ समुदायहरूले हर्ष उल्लासका साथ मनाउँदै सुख दुख साटासाट गरेर नाचगान गरेर मनाएका सामाजिक संजाल भरी प्रशस्त देख्न सकिन्छ यो बिस्तारै मञ्जु श्री सम्वत सोनाम ल्होछारको प्रचारप्रसार र तामाङहरूको मौलिक चाड विश्वव्यापी हुँदै गएको प्रष्ट छ । स्वभावैले हामी […]

साक्षरता अर्थात् संसारसँगै आफैंले आफैंलाई हेर्ने आँखा

आज विश्व साक्षरता दिवस । यो दिवस सन् १९६५ बाट युनेस्कोले हरेक वर्षको ८ सेप्टेम्बरमा मनाउने घोषणा गरेको थियो । विश्वभर शैक्षिक संघ संस्थाहरूले साक्षरता दिवसलाई आ९आफ्नै तरिकाले मनाउने गर्दछन् । संसारमा भएका सम्पूर्ण मानिसहरू साक्षर हुन पाउनु उनीहरूको नैसर्गिक अधिकार हो भने यसको लागि काम गर्नु हरेक राज्यको दायित्व पनि हो । मानवलाई साक्षरताले […]

विदेश जाने रहरको लहर

हरेक नेपाली बिदेश गए जस्तै मलाई पनि विदेश जाने रहरको लहर नपलाएको भने होइन । बिदेश भन्ने बित्तिकै मेरो मनमा टन्नै पैसा कमाइन्छ,बोटमा नै पैसा फल्छ भन्ने थियो । मैले कक्षा १० पढि सकेपछि विदेश जान्छु भनेर पासपोर्ट बनाए,अफ्सोच मैले विदेश जान पाईन,मलाई घरबाटै विदेश जान बन्देज लगाइयो,तर मलाई अझै विदेश जाने रहर भने हराएको […]

रक्सी छाेडेकाे थिएँ,हिजाे अलिकति पिएँ …

साठिको दशकको पहिलो बर्षहरुमा हामी केही युवा साथिहरु म,रबिन्द्र दाहाल(प्रलय),बिक्रम पबन परियार,कल्पना तमाङ्(प्रकृति)।र केही अरु साथिहरु रामेछापमा युवा जोश,युवा जागर र युवा उर्जाका साथ रामेछापको साहित्यमा एउटा हस्तक्षेपकारी भूमिका निर्बाह गर्न सामुहिक रुपमै अग्रसर भएका थियौ । तथापी हामीलाई त्यो साहित्यिक युवा जोश र उर्जालाई एउटा मियोको रुपमा अगाडी बढाउनका लागि।त्यो साहित्यिक चेतनालाई अझ मूखर […]

आमाको माया

जन्म दिने आमा सबैको प्रिय हुन्छन्, पक्कै पनि यो भनिरहन पर्दैन होला। आमा पृथ्वी हुन्, आमा प्रकृति हुन् । आमालाई माया गर्ने सबै हुन्छन् तर आमालाई अपहेलना र तिरस्कार नगर्नेको पनि कमी छैन यस संसारमा । हामी सानामा भन्थ्यौंं पृथ्वीभन्दा ठूली आमा । नेपोलयिन बोनापर्टले भनेका छन्–‘मलाई असल आमा देऊ, म तिमीलाई असल राष्ट्र दिन्छु […]