हामी भीड मानसिकताबाट बच्नुपर्छ

डा. केदार कार्की। ईसापूर्व चौथो शताब्दीमा प्लेटोले लोकतन्त्रलाई यी शब्दहरूले सजाएका थिए। यस महान दार्शनिकको विचार थियो कि लोकतन्त्र सुशासनको लागि उपयुक्त प्रणाली होइन। उनले लोकतन्त्रलाई भिडतन्त्रको रूपमा व्याख्या गरे किनभने यस प्रणालीमा सक्षम र बुद्धिमान मानिसहरूले भन्दा अयोग्य भिडले शासन गर्छ। प्लेटोका अनुसार, सबैभन्दा राम्रो शासन प्रणाली अभिजात वर्ग हो। उनका अनुसार, अभिजात वर्गमा, […]

के राजतन्त्र भ्रष्ट लोकतन्त्र भन्दा राम्रो हुन्छ ?

डा. केदार कार्की। लोकतन्त्र अन्य राज्य प्रणालीहरू भन्दा राम्रो छ किनकि यो जनताको शासन हो। विश्वले विगतका तीता अनुभवहरूबाट सिकेर लोकतान्त्रिक प्रणालीलाई जन्म दिएको छ। धेरै साना–ठूला क्रान्तिहरूबाट जन्मिए पनि, आधुनिक संसदीय लोकतन्त्र विश्वमा धेरै सुस्त गतिमा विकसित भएको छ। यी पनि जनताको इच्छालाई प्रतिनिधित्व गर्ने यस प्रणालीका केही आधारभूत विशेषताहरू हुन सक्छन्। १. शक्ति […]

छाडा कुकुर बेसहारा पशु या जनजीवन दोषी को ?

डा. केदार कार्की वरिष्ठ पशु चिकित्सक। आवारा जनावर भन्नाले सडकमै जन्मिएका र कहिल्यै आफ्नो स्वामित्वमा नराखिएका, घर नभेटिएका र सडकमा घुम्न थालेका हराएका जनावर, घरबाट निकालिएका वा सडकमा छाडिएका त्यागिएका जनावर, मालिकले त्यागेका जनावर, कुनै पनि सरकारी वा गैरसरकारी संस्था, पशु चिकित्सा अस्पताल, गोशाला वा दुग्ध फार्मले त्यागेका जनावरलाई बेकार जनावर भनेर परिभाषित गरिन्छ।आवारा जनावरहरू […]

शिक्षकमा समयसापेक्ष परिवर्तन र विकासका लागि सीप र उत्पादनमूलक शिक्षा विधेयक कहिले ?

सत्य राम कासिछ्वा, सूर्यमढी ९, भक्तपुर ।  लामो समयदेखि देश नयाँ शिक्षा विधेयक निर्माणको संघारमा छ । शिक्षा विधेयकले देशको भविष्यलाई निर्धारण गर्दछ । बदलिँदो राजनीतिक व्यवस्था अनुसार शिक्षामा पनि समय सापेक्ष परिवर्तन हुनु अनिवार्य छ नै । नेपालमा २०४६ सालको जनआन्दोलनबाट निर्दलीय पञ्चायती व्यवस्थाको अन्त्य गरी बहुदलीय व्यवस्था स्थापना भई दक्षिण एसियाकै उत्कृष्ट संविधानमा […]

के नेपालमा फेरि राजतन्त्र फर्किनेछ,यसको प्रभाव के हुनेछ ?

डा. केदार कार्की ।  नेपालमा राजतन्त्रको पुनरागमनको बारेमा छलफल फेरि एकपटक तीव्र हुन थालेको छ। वास्तवमा, हालै पूर्व राजा ज्ञानेन्द्र शाहका समर्थकहरूले काठमाडौंमा विशाल जुलुसहरू आयोजना गरे र फेरि एक पटक राजतन्त्र पुनस्र्थापनाको माग गरे। यी ¥यालीहरूमा, “नारायणहिटी खाली गर, हाम्रो राजा आउनुहुन्छ“ भन्ने अर्थ लाग्छ, राजाको दरबार खाली गर, राजा फर्किए, आदि जस्ता नाराहरू […]

गाँजा खेती स्वागतयोग्य छ तर धेरै गर्न बाँकी छ

डा. केदार कार्की, वरिष्ठ पशु चिकित्सक। गाँजा खेतीको इतिहास लगभग १२ हजार वर्ष पुरानो छ र यसलाई मानिसले उब्जाएको सबैभन्दा पुरानो बाली मध्ये एक मानिन्छ। यो शताब्दीयौंदेखि खुला ठाउँमा प्राकृतिक रूपमा बढ्दै आएको छ।हामीले हाम्रो वरिपरि गाँजाको बारेमा सुनेको हुनुपर्छ। धेरै मानिसहरूले यसलाई औषधिको रूपमा प्रयोग गर्छन्। नेपाल र भारतबाट इजरायल, इटाली र हल्याण्ड जस्ता […]

बर्ड फ्लूको नयाँ प्रजाति फेला पर्यो यो कति खतरनाक होला ?

डा. केदार कार्की वरिष्ठ पशु चिकित्सक। कोशी प्रदेशको सुनसरी जिल्लाको कोशी ग्रामीण नगरपालिका–६ स्थित श्री सप्तकोशी कृषि फार्ममा बर्डफ्लु संक्रमण पुष्टि भएको छ। संक्रमण नियन्त्रणका लागि नेपाल सरकारले तिव्र कदम चालेको छ।‘कुखुराको मासु चाहिँ नल्याउनू है ! बर्ड फ्लूको महामारी चलेको बेला कहाँ कुखुराको मासु खानु । बरु खसीको मासु वा राँगाको मासु भए पनि ल्याउनू, […]

वैदेशिक रोजगार र सहरीकरणले रित्तिँदै गाउँ

सुन्दर बगैंचा पनि गोडमेल हुन सकेन भने कुरुप र निरर्थक देखिन्छ । अहिले हाम्रा गाउँ बस्तीहरू त्यही अवस्थामा पुगेका छन् । ४० वर्षअघि गाउँमा जुन रौनक थियो, अहिले ती सबै कथाजस्तै लाग्छ । जतासुकै हरियाली, मौसम अनुसारका खेती, मिजासिला छिमेकी र आफन्तका कारण गाउँको महत्व नै बेग्लै थियो । अहिले ती गाउँ, गाउँ जस्ता रहेनन् […]

राजनीतिक अस्थिरता र खाद्य संकट

डा.केदार कार्की वरिष्ठ पशु चिकित्सक। जलवायु परिवर्तन, आर्थिक वा राजनीतिक अस्थिरता, र कीरा वा महामारी जस्ता चरम घटनाहरूले विश्वव्यापी रूपमा खाद्य असुरक्षा बढाउन सक्छ। यस्ता घटनाहरूले कृषि र मत्स्यपालनको उत्पादकत्व घटाएर र खाद्य वितरण र सार्वजनिक सेवा वितरणमा बाधा र्पुयाएर आफूमा निर्भर मानिसहरूको जीवनलाई खतरामा पार्छन्। एक नयाँ अध्ययन अनुसार, आगामी २० वर्षमा विश्वव्यापी रूपमा […]

माघे संक्रान्ति घिउ, चाकु, तरुल र पिडालु

भौगोलिक, जातीय र सांस्कृतिक विविधता रहेको नेपालमा एकै दिन पर्ने र एउटै नामको पर्वलाई पनि बिभिन्न भेग र समुदायमा बिभिन्न ढङ्गले मनाउने प्रचलन छ । यसको उदाहरण माघे सङ्क्रान्ति पर्व हो । मकर सङ्क्रान्तिको अर्को नाम माघे सङ्क्रान्ति हो । यो पर्व माघ महिनाको सुरूवातको दिन अर्थात् माघ १ गतेको दिन पर्दछ । यस पर्वलाई […]